Mesele esir düşmekte değil,

Geceydi... Mehmet balkonda oturuyordu... Gökyüzünü, uykuya yatmış şehrini, ardında uzanan dağları belki de son kez seyrediyordu. Mehmet gece ışıklarını seviyordu. Önce gökyüzüne baktı. Yıldızlar gece ışığıdır, dedi. Yıldız ışıkları çapkındır, işte mütevazı mavi ışıkları her daim göz kırpıyor ve durduk yere insanı filozof ediyor. Sonra Mehmet uykuya dalan şehrine baktı. Çarşı tarafında neonlar vitrinlerde fingirdeşiyor, kocaman caddeleri gündüz gündüz şakıyordu. Titrek lambalar evlerin mahremiyetinden firar etmiş, pencere pencere sokaklarda geziniyordu. Şehir ışıkları, diye düşündü Mehmet, insanı kendine kul ettiğine göre, demek ki medeniyet tanrıçasıdır. Birkaç saat önce, aynı balkonda havai fişekleri de seyretmişti Mehmet: Harcı alemdiler, rengârenk, şımarık, gürültülü ve saniyelik ömürlerinde yıldızlara eşlik etmişlerdi. Nedense, Mehmet'in aklına kısacık ömrü geldi, hüzünlendi.

Mehmet bu kez dağlara baktı. Dağlarda tek tek yanan çoban ateşleri de gece ışığıdır, dedi. Hepsi münzevidir ve mutlaka birer şiir dizesidir. Ve illa ki ateş böcekleri, diye devam etti. Balkondan eğildi baktı, bahçedeydiler, tabiat ananın geceleri teftişe gönderdiği bekçileriydiler. Mehmet de vatanı bekleyecekti, sırası gelmişti, askere gönderilecekti. Aklına gazete haberleri geldi. Dağlardaki çatışmalarda, pusularda, pusulası olmayan Kürt ve Türk makineli tarakalarından fışkıran alazları hatırladı; ve bir de televizyondaki akşam haberlerinde, yani Ortadoğu savaş alanlarında gökyüzünü tutuşturan bombaları... Evet bunlar da gece ışıkları, diye düşündü Mehmet. Gece ışıklarını hakikaten sevdiğinden, yine hüzünlendi.

21 yaşında Mehmet, Mehmetçik adayı Mehmet, gece ışıklarını seviyordu. Biliyordu, gece ışıkları, sadece ışıdıkları yeri aydınlatabiliyordu. Gecenin tamamını aydınlatmaya asla güçleri yetmiyordu. Lakin en siyah bir karanlıkta olsa bile, Mehmet bu ışıkları görebiliyordu ve en siyah karanlıklarda üstelik, gece ışıklarını daha da berrak seçebiliyordu. Mehmet'in aklına geldi: Aydınlıkta yıldızları, çoban ateşlerini, sokak lambalarını değil, sadece yangın yerlerini fark edebiliyoruz ve sadece havan toplarından ve bombalardan fışkıran ölüm alevlerini... Demek ki bunlar gündüz de görülüyorlar ve gece ışıkları değildirler, dedi Mehmet ve sevindi.

Zaten, dedi Mehmet, ortalık aydınlıkken bir yıldız olmanın ne anlamı var ki? Yıldızları göremesem de, biliyorum, oradadırlar, vardırlar; ateş böcekleri aydınlıkta da yaşarlar. Gece ışıkları, diye düşünmeye devam etti Mehmet; sadece Güneş'e saygılıdırlar. Elbet kimi zaman Güneş de tutuluyordu; ama bu kozmik bir olay, anlık bir olay diye kendini ferahlattı Mehmet.

Peki ya akıl tutulursa? Mehmet 21 yaşındaydı ama yaşadığı memlekette tam bir akıl tutulması yaşanmakta olduğunu fark edecek denli de akıllıydı. Akıl tutulması, kozmik değil, toplumsal, siyasal, yani trajik bir olaydı. Mehmet kısa ömründe şunu çok açık görmüştü: Akıl tutulunca, gündüzler de hep karanlıktır; gündüzleri esir alan bu kahpe karanlık karşısında gece bile mahcup kalır. Mesela, dedi Mehmet, mesela bugünlerde Lübnan'da gündüzler bilhassa karanlıktır. Gündüz karanlıklarının savaş yangınlarıyla tutuşturulması, diye devam etti 21 yaşındaki henüz Mehmetçik olmamış gencecik Mehmet, lanetlenmiş bir aydınlıktır.

Vakit gece yarısını çoktan geçmişti ve Mehmet hâlâ balkondaydı. Yarın 5 Eylül diye hatırladı. Mehmet, evet, kısa süre sonra askere gönderilecekti ve yarın Meclis'ten de bir karar çıkacaktı. Ya akıl tutulacak, ya da insanlar akla tutunacaktı. Mehmet, yarın Meclis'ten karanlık bir karar çıkmasın diye, barış barış barış diyen gece ışıkları da sokaklara çıkacak, unutma; dedi kendine. Çünkü Mehmet biliyordu; aydınlıkta yıldızlık taslamak anlamsızdı; ama akıl tutulmasında, sadece ışıdığı yerde görülse bile, mutlaka yıldız olmak lazımdı. Yarın keşke herkes birer gece ışığı olsa, dedi Mehmet. Ama sakın ha, birer şarapnel alevi, makineli yalazı olmasa, hakiki birer gece ışığı olabilse... İster bir ateş böceği, ister bir çoban ateşi, ister bir yıldız. Ama asla kayan bir yıldız da olmamalı dedi Mehmet. Yıldız olmalı, ama artistlik yapma hevesinde olmayan şöhretsiz birer yıldız olabilmeli ve illaki yumruklarını sıkmalı. Bunları söylemeliyim herkese, dedikten sonra Mehmet, içine bir kurt düştü: Peki ama, ya beni romantik bulurlarsa? O zaman derim ki, diye cevabını buldu Mehmet; o zaman, düpedüz trafik lambası olmalı, ama hep kırmızı yanan, asker göndermeme kararı çıkana kadar ve dahi çıksa bile bu kararı iptal ettirene kadar hep kırmızı kırmızı yanan...

Mehmet 21 yaşındaydı, askere gitmeden önce, kırmızı yanmak için barış meydanına koşacaktı... Yazar, Mehmet'e hak verdi: "Kırmızı güzel renktir, bilirim ve yemin ederim!" dedi.

Melih Pekdemir