Mesele esir düşmekte değil,

Memet daha yedi yasindayken, babasi Koca Bekir, ardindan da anasi öldü. Köyde Memetler cok oldugundan, onu, Koca Bekir‘in Oksüz Memet‘i, diye öbür Memet ‘lerden ayirdederlerdi.
Koca Bekir‘in ölümünden üc yil sonra köyün muhtari Hidir cavus, babasi Koca Bekir‘den kalmis tarlayi Oksüz Memet‘in elinden aldi. Nasil mi aldi? 0 tarla aslinda muhtar Hidir cavus ‘unmus da, acidigindan Koca Bekir‘e vermis mis de.
Köyün ilerigelenlerinden Durmus Aga da, Oksüz Memet‘in on koyununu aldi elinden... Koyunlar Durmug Aga‘mnmis da otarsin, cobanlik etsin diye Koca Bekir‘e vermis mis de, taniklari da varlms mis da...
Imam Al‘efendi de iki öküze sahip cikti. Imam oldugundan Allahtan korkarmis da, yetim - öksüz hakki yemezmis de, gelgelelim Koca Bekir‘in kendisine borcu varmismis da... Gitti öküzler.
Bir inegi kalmis ti kalakala... Onu da, köyün bak-kali Bodur Hüsiin cekip aldi. Babasindan alacagi da-ha cokmus ama, Oksüz Memet‘e acidigindan, inegi alip geri kalan alacagini da heläl etti...
Köyün korucusu Seyit dayi, ötekilerden geri kalacak degil ya... 0 da samanlikla ambarin, ambardaki tahilim neyin üstüne oturdu.
Ana yok, baba yok, tarla yok, torba yok, cift yok. cubuk yok... Oksüz Memet, kizkardesi ve ninesiyle, baba evinde dimdizlak kalakaldi. Biraksalar kalacak, cobanlik, irgatlik edip kardesini, ninesini gecindirecek ya, kim birakir?
Köyün ipsiz takimindan Tebelles Ipraam‘la üg arkadas i, kizkardesini kacirip daga kaldirdilar. Yine de iyi, evi var, ninesi var... Köyün nalbandi, berberi, dis cisi, marangozu, yani herbiseyi olan ninesiyle imam nikähi kiydirip eve yerles medimi.Böylece ev de gitti elden, Öksüz Memet‘i attilar kapi disari...

Onsekiz yasina gelmis olan Memet de Pelvan Idris‘in kizina abayi yakmasa, basini alip gidecekti köyden. Ama kiz da, Oksüz Memet‘e gönül vermis öksüz Memet o yuzden köyden gidermiyordu. Kizi babasindan istetecek kimsesi olmadigindan, «Oksüz göbegini kendi keser» hesabi, gidip Pelvan Idris‘den kizini istedi. Vaaay, bir cibil oglan nasil olurda Pelvan Idris gibi köy ilerigeleninin kizini istermis su rezile bak... Köyün zorlu takimi bir olup, Oksüz memet‘e öyle bir sopa cekti1er ki, Memet‘in iler tutum kalmadi. Bir daha da Oksüz Memet‘i köyde olmadi.

Gel zaman git zaman, günlerden bir bayram günü, köyün ileri gelenleri bayramlasmak icin köy kahvesinde toplanmislarken, kasabadan dönen kör idris Dayi,
Agalar, Istanbul‘dan mektup var, kasaba postanesinden aldim, geldim... dedi.
Kimdenmis , kimdenmis ?... Hele oku ima Imam Al‘afendi göz1ügünü takti, adresi okudu
— Vaay... Yahu bizim Oksüz Memet‘ten...
Asgossun og1ana... Bak, gene bizi unutmamis canim...
Mektup okundu. Oksüz Memet, is bulup Ise yerlestigini, durumunun iyi o1dugunu anlatiyor mektubunda, sonra töreye uyarak selämlara geldi. imam A1‘efendi mektupdaki selämlari okumaya basladi
«Bakkal Bodur Hüsiin efendinin ve hanesinin ve de ailesinin..
Bodur Hüsiin biyiklarini sivazlayarak,
— Eksik olmasin, dedi, bizi gönülden cikarmamis ...— «Durmus Aga‘nin ve ogullarinin ve de gelinlerinin ve de kizlarinin.
Allah razi olsun, bizi de unutmamis ... iyi oglandi Oksüz...
— «Imam Al‘efendinin ve akrabalarinin ve de yakinlarinin ve hanesi efradinin... Mihtar Hidir cavus ‘un ve de hanesi tarafinin ve coIuk cocuklarinin.
— Insan evladi canim... Bizi de sayip...«Nalbant ismiyl Aga‘nin ve tüm akraba ve teallukatinin.
— Demek bizi de unutmamis ... Pirovo!
— «Pelvan Idris Aga‘nin ve hanesi halkinin ve ailesinin ve kizlari ve ogullarirnn.
— Allah razi olsun...Tebelles Ipraaam‘in... Ve de anasinin ve de kardaslarinin..
Oksüz Memet, mektubunda köyde kimler varsa, hicbirini unutmadan sayip döküyor, mektubunun sonunu da söyle bagliyordu:
— Ve gerek bu mektubu okuyan ve gerek dinleyen agalarin ve efendilerin tümünün, analarrni, avratlarmi, kizlarirn, kisraklarmi, yedi gelmis gecmiislerini, esiktekilerini
besiktekilerini, torunlarinin torbalarinin ben..
Imam Al‘efendi, gözlügünü cikarip, mektubu masaya birakti.*
**
Okurlarimin bayramlarim kutlarim.Aziz Nesin
(«Günaydin», 27 Subat 1969)71